راه راه:

بازی با توپ تاریخچه‌ای چند هزار ساله دارد و از زمان پیدایش فوتبال همواره با استقبال مردم روبه‌رو بوده است. در میان تمامی مسابقات فوتبال، هیجان جام جهانی نیز به مراتب بیشتر و گسترده‌تر است. «عموجان استالین» نوشته علی میرمیرانی که نام ابراهیم رها را برای این کتاب طنز برگزیده است، داستان گزارش‌ها و تحلیل‌های فوتبالی عموجان استالین است که به توصیه پزشک متخصص و برای جلوگیری از آلزایمر و به خاطر علاقه به فوتبال به نگارش خاطرات خود از جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۱۸ پرداخته است. عمو جان استالین در توجیه نوشتن این تحلیل‌ها میگوید: «اولاً که نه به شما مربوط است ما چی می‌نویسیم نه خودمان صلاح می‌دانیم مکتوبات‌مان را بگوییم، اما چه کنیم که جبر روزگار و فرمایش ناجوانمردانه‌ی پزشک باعث شده این کار را انجام دهیم».

کتاب در بیست و دو قسمت، خاطراتی از فوتبال و تفسیر بازی‌های جام‌جهانی آن سال را با زبان طنز بیان کرده و نکته بارز در هر قسمت نیز این است که نویسنده تا آنجا که توانسته مضامین سیاسی و بعضاً تخریب برخی عقاید را نیز در کتاب جا داده است.
ژانر و نوع پرداخت سوژه در کتاب جالب توجه است، هرچند که نگاه عصبانی به سوژه، در طول کتاب وجود دارد. علاوه بر اینکه موضوع گزارشات و تحلیل‌های مربوط به یک دوره جام جهانی فوتبال، جذابیت تبدیل شدن به یک کتاب را نداشت و شاید چند گزارش طنز فوتبالی نیز حق مطلب را ادا می‌کرد. اگر از شوخی‌های تکراری و دم دستی در کتاب بگذریم، اما شوخی‌های بعضاً تاریخ انقضا گذشته‌ باعث شده که در بسیاری موارد لذت کشف از مخاطب گرفته شده و آنها را در حد شوخی‌های تک بعدی و قابل حدس پایین آورده است. علاوه بر این مفاهیم رکیک برخی از شوخی‌های کتاب نیز توی ذوق خواننده می‌زند! مفاهیمی که نویسنده با توضیحات بسیار تمام تلاش خود را کرده است که مبادا حتی یکی از خوانندگان از دستش در برود و با خودش بگوید: حالا شاید منظورش آن نبوده است! و تا خیالش راحت نشود که همان منظور بد از کلمه برداشت شده‌، دست از توضیح و تفسیر برنداشته است.
جدای از بحث فوتبال و تحلیل طنز مسابقات از دیدگاه نویسنده، نگرش سیاسی نویسنده به صورت خیلی گل درشت تک بعدی و همراه با یک‌جانبه نگری است. گویا نویسنده، کتاب را فضایی برای تسویه حساب‌های سیاسی خود قرار داده و تا آنجا که توانسته حامیان تفکر مقابل خود را متوهمانی دانسته که ابلهانه هر اقدام از سوی غرب و آمریکا را توطئه می‌پندارند و همواره با این توهم توطئه روزگار می‌گذرانند. در طرف مقابل این عقیده نیز کسانی هستند که تمامی اقدامات غرب را تطهیر کرده و حتی دلیلی برای تبرئه بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی نیز پیدا می‌کنند.
با توجه به مواردی که ذکر شد، می‌توان بیان کرد که این کتاب به دلایلی چون نبود حرف تازه در قسمت‌های مختلف و وجود تکرار بسیار، به سختی خواهد توانست خواننده را تا انتها با خود همراه کند! خواننده‌ای که شاید به خاطر نشر چشمه و تشابه ظاهری نام اثر با کتاب دایی جان ناپلئون نوشته ایرج پزشک‌زاد، این کتاب را انتخاب کرده ولی به انتها نرساند! هرچند که شاید از نخواندن این کتاب هم ضرری نمی‌کرد!
کتاب «عمو جان استالین» در ۱۶۰ صفحه، در سال ۱۳۹۷ به چاپ رسیده و از طریق برنامه کتاب‌خوان طاقچه نیز قابل دسترس است.