معرفی کتاب «ماتیک شاه عباسی» اثر محمدحسن کورهپز
روی سبیل شاه ماتیک بزن!
۱۰:۰۲ ق٫ظ ۰۹-۰۱-۱۴۰۴
کتاب عقایدالنساء را خیلیها شنیدهاند. یعنی این نام را شنیدهاند و خیلیها میدانند که عقایدالنساء نام یک کتاب است که یکی از علمای مسلمان شیعه در عهد صفوی آن را نگاشته است و ظاهراً طنز هم هست و کلی هم خنده دارد. از آن «خیلیها» یک عده کوچکتری این را هم میدانند که در این کتاب، خرافات و سنتهای بیهوده و غلطی که سهواً یا عمداً به دین اضافه شده است، مورد طنز واقع شده و با زبان نقد، رد شدهاند، یا برعکس! مورد نقد واقع شده و با زبان طنز، رد شدهاند.
شیخ جمالالدین محمد بن حسین اصفهانی خوانساری، از شاگردان مرحوم مجلسی اول (محمدتقی، پدر علامه مجلسی از علمای بزرگ شیعه در قرن یازدهم) و از فقها و علمای بنام دوره خود بوده و در خانوادهای همه اهل علم و دانش و فرهنگ زیسته است. این عالم بزرگ از آنجا که در آن زمان فقط علما و طلاب از علوم دینی بهرهمند بودند و مردم عادی کوچه و بازار کمتر از مسائل روزمره و احکام امور خود اطلاع داشتند، با نوشتن این کتاب، پلی میان احکام فقهی و اعمال دینی مردم مسلمان برقرارکرده و عموم جامعه مخصوصاً زنان را که رهبران جامعه هستند، به نکات رفتاری و مصروحات دینی هشدار داده است، نشانه این حرکت مهم نیز همین قالب نوشتاری کتاب است که قالب رسالههای عملیه مراجع تقلید است. کاری که بسیار مؤثر و بجا بوده اما تا آن زمان سابقه نداشته و چه بسا مورد تنفر و اعجاب برخی علمای دیگر نیز قرار گرفته است.
این کتاب به دفعات و در شکل ها و طرح های مختلف به چاپ رسیده اما از وقتی مریضدلان ضددین و ضدمردم و اغلب وطنفروش، دانستند که میتوانند از ظاهر و شکل کتاب استفاده عکس کنند و احکام مسلم دین را به تمسخر بگیرند (یعنی مقصدی کاملاً در خلاف جهت مقصود نویسنده کتاب)، دست به کار شدند و این کتاب را مصادره به امر نامطلوب خویش کردند و در ابتدا، نام کتاب را از عقایدالنساء (که سبک نامگذاری کتب علما است) به کلثوم ننه و نام نویسنده را از جمالالدین به آقاجمال تغییر دادند. در متن کتاب هم برخی واژهها را عمداً به اشتباه ترجمه کردند و سهواً جا انداختند. حتی برای برخی از قسمتها از نگاه خودشان، طرح و نقاشی کشیدند و قس علی هذا.
حالا بعد از سالها و بعد از چندین بار کپیهای ناقص از همان نسخه مغرض! که عرض شد، محمدحسن کورهپز از طنزپردازان خوب کشورمان، این کتاب را بازنویسی و تصحیح کرده و از آن بهتر، ذیل هر عنوان موضوعی عقایدالنساء که در قالب رساله توضیح المسائل است، مسئله یا مسائل روز را نیز به همان زبان بیان کرده است و البته به طنز. این کتاب با عنوان جذاب «ماتیک شاه عباسی» توسط انتشارات میخ به زیور طبع آراسته شده و به تازگی به بازار آمده است.
ثبت ديدگاه