راه راه: کتاب (و نه کتابخوانی) در جامعه دارای کارکردهای فراوانی است که در این نوشتار قصد داریم به آنها اشاره کنیم.
الف. کتاب به مثابه آکسسوار منزل:
اولین و یکی از مهمترین کارکردهای کتاب در جامعه ما تزیین دکوراسیون منازل طبقه متوسط است. کتاب نزد این عده از افراد به مثابه آکسسوار منزل مورد استفاده قرار می گیرد. لذا مهمترین ویژگی کتاب برای آنها کیفیت کاغذ، قطع و قطر، جنس جلد، نوع چاپ، ثقالت نام (یعنی نام کتاب سنگین و دهن پرکن باشد) و قیمت آن است. به همین دلیل هم است که در کتابخانه آنان هم کتاب «تطورات صور زندگی اجتماعی از یونان باستان تا مدرنیته متاخر» یافت می شود و هم کتاب «قاصدک با من بگو چرا؟!»

ب. کتاب به عنوان ابزار حفظ تعادل:
همانطور که به طور کلی خانم ها بدون حمل کیف دستی قادر به حفظ تعادل خویش در هنگام راه رفتن در خیابان نیستند (حتی اگر نیازی هم به کیف دستی نداشته باشند!) برخی از افراد نیز هستند که بدون زیربغل زدن یک جلد کتاب (ترجیحاً خوش عنوان!) امکان حفظ تعادل خویش را در خیابان ندارند. پس دومین کارکرد کتاب را هم متوجه شدیم…

ج. کتاب به عنوان لوازم ایجاد کتابخانه:
از آنجا که بخشی از بودجه فرهنگی مملکت می بایست صرف ارتقای فرهنگ کتابخوانی گردد و از آنجاتر که تنها فعالیت مذهون (اسم مفعول به ذهن خطور کردن!) در این زمینه که به ذهن مسئولان فرهنگی این کشور می رسد ایجاد و تجهیز کتابخانه در سرتاسر میهن پهناورمان است، سومین کارکرد کتاب آشکار می گردد. کمک به ارائه گزارش عملکرد مسئولان!

د. کتاب به مثابه نان:
کتاب از چند جنبه نقش نان را در زندگی افراد بازی می کند. جنبه اول، نان برای کمپانی های چاپ و نشر بناجیل (جمع خیلی مکسر بنجل) است. اگر چیزی بنام کتاب نبود ناشران «سری زن» همچون انتشارات «صدای آسمان!»، «نوای عشق»، «جانان بیوفا»، «سوی بهشت»، «کلسیم بوسه» و نظیر آنها با سفره خالی شرمنده زن و بچه شان می شدند. جنبه دوم، نان برای مؤلفان «سری نویس» است که حدود یک ماه زمان برای خلق یک ایده و محتوا صرف می کنند و حدود پانزده سال برای بازنویسی آن ایده در ۸۰۰ قالب مختلف هدر می دهند. این افراد معمولاً وضع مالی قشنگی دارند! جنبه سوم، نان برای «سری فروش»های کتاب است. این دسته از فروشندگان در کار فروش کتابهایی هستند که یک چیز آنها زرد باشد. آن یک چیز می تواند شامل جلد، محتوا، قالب و یا حتی مخاطب باشد! مخاطب زرد اساساً رگ حیات این فروشندگان است.

ه. کتاب به مثابه ظرف:
یکی دیگر از کارکردهای کتاب در کشور ما، ریختن تخمه، آلبالو یا قراردادن لبوی داغ بر روی آن توسط دستفروشان و ارائه آن به بچه های مظلوم مدرسه ای است که یک اسکناس ۵۰ تومانی به عشق خوردن چلسمه از جیب مبارک پدر، کِش رفته اند. البته این مورد در زمان بیلبیلک میرزا اتفاق می افتاد و اکنون ظرفهای یکبار مصرف این کارکرد مهم کتاب را از آن گرفته اند، اما هنوز که هنوز است به وقت ضرورت می توان از آن استفاده کرد.