قلیان رایگان برای شادی ارواح عمه اش

راه راه: از دل سایر اسناد تاریخی میتوان فهمید که موفقیت روح برجام در انجام این عملیات باعث میشود او در بین روشنفکران جایگاه مهمی پیدا کند و در قراردادهای دیگری مثل لاتاری، شیلات، استخدام افسران اتریشی، تاسیس بیمه، کشتیرانی در کارون، تاسیس بانک شاهنشاهی و… نیز در همین نقش ظاهر شده و رشوه‌های گرفته شده را به دست روشنفکران برساند. بعدها روح برجام خود اقدام به تاسیس صرافی در تقاطع لختی‌ها-شاه (سعدی و جمهوری کنونی) نمود.

تا پایان دوره قاجار که روح برجام جوانی برومند میشود میتوان در چند برهه دیگر هم رد پای او را مشاهده کرد و تکه‌های دیگری از زندگی پر فراز و نشیبش را یافت. یکی از این تکه‌های پازل در سفرنامه یک جهانگرد اسپانیایی دیده میشود. مارسل توبیانو در سفرنامه اش، از طهران و دعوایی که در یک قبرستان دیده است روایتی می آورد. او تعریف میکند که در سال ۱۲۶۸ شمسی وقتی از قبرستانی در طهران عبور میکرده، پیرمردی را میبیند که با یک جوان گلاویز شده و مشغول زد و خورد است. پیرمرد شغلش آب آوردن از جوی و شستن قبرها بوده و جوان نیز به مناسبت شب جمعه برای آمرزش روح عمه‌اش که در این سالها خیلی فحش خورده قلیان صلواتی ارائه می‌کرده است. توبیانو ذکر میکند که در آن زمان مردم اتفاقا بخاطر قرارداد رژی تنباکو را تحریم کرده و قلیانها را شکسته بودند و تلاش جوان برای خیرات کردن قلیان نیز به چیزی جز فحش دادن ملت به عمه طرف ختم نشده است. توبیانو از این جوان در کتابش با عناوین چون Rooh و Barjam’s Rooh نام میبرد.

نشر پشمه

در این سالها روح برجام علاوه بر فعالیتهای اقتصادی و سیاسی، به امور فرهنگی نیز مشغول میشود. یک کتابفروش در خیابان انقلاب سه سال قبل در صفحه اینستاگرام خود تصویری از پشت جلد یک کتاب دوره قاجار منتشر کرد که حاوی دست خطی قدیمی بود. در این دست خط میرزافتحعلی آخوندزاده کتاب را به روح برجام تقدیم کرده و نوشته بود: «به روح برجام، که بدون مساعدت وی امکان تاسیسی نشر پشمه نبود». آخوندزاده از روشنفکران عصر قاجار و از پیشگامان و مروجان حذف الفبای فارسی و تبدیل آن به لاتین بود.

ادامه دارد…