تقویم تاریخ 10 بهمن
کِروسان چیست و چرا؟

خب بیایید می‌خواهم این بار متفاوت شروع کنم.
پس با یک سوال آغاز می‌کنم.
کروسان چیست؟
چی؟ یک نوع سان نظامی‌ست؟!
اوه … باید بگویم زرشک.
چی؟ پس یک نوع زرشک است. نه … نه… اصلا ولش کنید. نخواستیم متفاوت شروع کنیم.
کروسان یک نوع شیرینی است که می‌گویند اصالتاً فرانسوی است؛ اما خیلی هم راست نمی‌گویند، چون که نیست.

یکی بود، یکی نبود. وینِ اتریش سال ۱۶۸۳ میلادی در محاصره نیروهای امپراتوری عثمانی بود. یک شب نانواهایی که مشغول کار بودند و برای پخت نان روزانه‌ از خواب بیدار شده بودند -پس معلوم می‌شود باانصاف بوده‌اند و جوش شیرین به نان‌ها نمی‌زدند- متوجه می‌شوند نیروهای عثمانی دارند زیر دیوارهای شهر تونل می‌کَنند و می‌خواهند از این راه وارد شهر شوند. آنها به نگهبانان اطلاع می‌دهند و درنتیجه پادشاه «ژان سوم سوبیسکی» خودش را به موقع می‌رساند، دقیقا مثل پلیس در فیلم‌های ایرانی و با خراب کردن تونل، لشکر قدرتمند عثمانی را شکست می‌دهد.

بعد از شکست عثمانی‌ها، نانواها که عادت داشتند برای خودشان کمی نوشابه باز کنند تصمیم گرفتند به مناسبت نقش خیلی خیلی مؤثر خودشان در این پیروزی، شیرینی جدیدی درست کنند تا شبیه به هلال ماهی باشد که بر روی پرچم عثمانی‌ها قرار دارد. به این ترتیب نان هلالی کروسان به وجود آمد.

حالا الهام گرفتن از پرچم امپراتوری عثمانی، چه ارتباطی با پیروزی اتریشی‌ها دارد؟ بگذارید این یکی را خودم جواب بدهم. خوردن کروسان برای مردم اتریش، مانند خوردن دشمنشان می‌مانَد. انگار یک طورهایی هلال روی پرچم آن‌ها را می‌بلعند و این کار خاطره‌ پیروزی را برای اتریشی‌ها زنده می‌کند؛ اما نماد پیروزی اتریشی‌ها چرا باید با اصالتی فرانسوی شناخته شود؟ شاید به این دلیل که ‌کروسان در فرانسه به تولید انبوه رسید و از آنجا به کل اروپا سفر کرد.
در سال ۱۷۷۰ یک ملکه فرانسوی به نام «ماری آنتوانت» پای کروسان را به فرانسه باز کرد؛ وگرنه کروسان خودش خیلی اهل این جور جاها نبود!

ماری تا انقلاب کبیر فرانسه و سرنگونی رژیم شاهنشاهی -بله همه‌جا رژیم شاهنشاهی داشته و دارد مثلا همین انگلیس خودمان هنوز رژیم پادشاهی دارد- ملکه فرانسه بود.

درست است که ماری ملکه فرانسه بود؛ اما فرانسوی نبود، درست مثل تخمه ژاپنی که ژاپنی نیست. ماری اتریشی بود. او در سن ۱۵ سالگی برای ازدواج با لویی شانزدهم پادشاه فرانسه از اتریش به کاخ آقایی آمد و با خود بسیاری از یادگاری‌های اتریش، از جمله نان کروسان را نیز همراه آورد. -یکی نیست بگوید آخر زن حسابی خوراکی هم شد یادگاری؟!-
او که دلش برای کشور مادری‌اش تنگ شده بود از آشپزهای دربار خواست برایش کروسان بپزند. اینجوری بود که کروسان در سرتاسر فرانسه رایج شد و به نانی فرانسوی تبدیل شد.
کشورهای زیادی تلاش کردند بگویند کروسان واس ماس؛ اما آخرش همه کروسان را به عنوان نانی فرانسوی به رسمیت می‌شناسند.
نان کروسان اصیل باید به شکل هلالی باشد. با این حال، امروزه ممکن است با کروسان‌های صاف هم روبرو بشوید که شاید برای راحت‌تر بودن پخت به این شکل درآمده‌اند، البته شاید هم برای راحت‌تر بودن آشپز.

ممکن است برایتان سوال شود چرا یکهو وسط این همه تنش در خاورمیانه ما یاد کروسان افتادیم؟ باید بگویم دوما چون ۱۰ بهمن روز جهانی کروسان است و اولا که چون نگارنده ‌کروسان دوست دارد و تلاش می‌کند با این نوشته ادای دِینی حداقل به کروسان، خصوصاً نوع شکلاتی آن بکند.
شکلات کروسان‌هاتون مستدام!

ثبت ديدگاه




عنوان